Transport niehandlowy zwierząt towarzyszących

Przemieszczania o charakterze niehandlowym zwierząt domowych

Gatunki zwierząt

Zwierzętami domowymi zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 576/2013 z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie przemieszczania o charakterze niehandlowym zwierząt domowych oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 998/2003 (Dz. Urz. UE L 178 z 28.06.2013, s. 1), które wejdzie w życie w dniu 29 grudnia 2014 r. są:

1) psy (Canis lupus familiaris),

2) koty (Felis silvestris catus),

3) fretki (Mustela putorius furo),

4) bezkręgowce (z wyjątkiem pszczół i trzmieli objętych art. 8 dyrektywy 92/65/EWG oraz mięczaków i skorupiaków, o których mowa w art. 3 ust. 1 lit. e) ppkt (ii) i (iii) dyrektywy 2006/88/WE),

5) ozdobne zwierzęta wodne określone w art. 3 lit. k) dyrektywy 2006/88/WE i wyłączone z zakresu stosowania tej dyrektywy na mocy jej art. 2 ust. 1 lit. a),

6) płazy,

7) gady,

8) ptaki: przedstawiciele gatunków ptaków innych niż te, o których mowa w art. 2 dyrektywy 2009/158/WE.

9) Ssaki: gryzonie i króliki inne niż przeznaczone do produkcji żywności i określone jako „zajęczaki” w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 853/2004

– które towarzyszą swojemu właścicielowi lub osobie upoważnionej podczas przemieszczania o charakterze niehandlowym, oraz za które podczas takiego przemieszczania o charakterze niehandlowym odpowiedzialny jest właściciel lub taka osoba upoważniona.

Maksymalna liczba zwierząt

Przepisy wprowadzają limit liczby psów, kotów i fretek, które mogą towarzyszyć właścicielowi lub osobie upoważnionej do 5 zwierząt podczas jednorazowego przemieszczania o charakterze niehandlowym. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy spełnione są jednocześnie następujące warunki:

1) przemieszczanie odbywa się w celu uczestnictwa w konkursach, wystawach, wydarzeniach sportowych lub w szkoleniach związanych z takimi wydarzeniami,

2) właściciel lub osoba upoważniona przedstawią dowody na piśmie, że dane zwierzęta domowe zostały zarejestrowane jako uczestniczące w wydarzeniu, o którym mowa powyżej, lub w stowarzyszeniu, które organizuje takie wydarzenia,

3) wiek zwierząt domowych wynosi ponad sześć miesięcy.

W przypadku przekroczenia maksymalnej liczby zwierząt i gdy warunki, o których mowa w ust. 2, nie są spełnione, zwierzęta domowe muszą spełniać wymogi dotyczące zdrowia zwierząt dla danych gatunków, a zwierzęta muszą zostać poddane kontroli weterynaryjnej.

Warunki przemieszczania psów, kotów i fretek pomiędzy państwami Unii Europejskiej

Przemieszczanie psów, kotów i fretek pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej możliwe jest po spełnieniu następujących warunków:

1) odpowiednie oznakowanie zwierząt – zwierzęta muszą być oznakowane poprzez wszczepienie transpondera lub za pomocą wyraźnie czytelnego tatuażu wykonanego przed dniem 3 lipca 2011 roku,

2) szczepienie przeciwko wściekliźnie – zwierzęta zostały poddane szczepieniu przeciwko wściekliźnie spełniającemu wymagania określone w załączniku III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 576/2013; ważność szczepienia wynosi co najmniej 21 dni od dnia pierwszego szczepienia i jest wskazywana przez lekarza weterynarii w dokumencie identyfikacyjnym,

3) zwierzętom towarzyszy dokument identyfikacyjny w formie paszportu wystawiony przez upoważnionego lekarza weterynarii – wzór dokumentu określa rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) Nr 577/2013 z dnia 28 czerwca 2013 roku w sprawie wzorów dokumentów identyfikacyjnych dla przemieszczania o charakterze niehandlowym psów, kotów i fretek, ustanowienia wykazów terytoriów i państw trzecich oraz formatu, szaty graficznej i wymogów językowych dotyczących oświadczeń potwierdzających spełnienie określonych warunków przewidzianych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 576/2013 (Dz. Urz. UE L 178 z 28.06.2013, s. 109),

4) po przyjęciu odpowiednich regulacji przez Komisję Europejską, wobec zwierząt będą musiały być ponadto zastosowane profilaktyczne środki zdrowotne dotyczące chorób lub zakażeń innych niż wścieklizna.

Odstępstwa od obowiązku szczepienia przeciwko wściekliźnie

I. Państwa członkowskie mogą udzielić zezwolenia na przemieszczanie (psów, kotów i fretek) w celach niehandlowych:

1) zwierząt:

• a) w wieku poniżej 12 tygodni niepoddanych szczepieniu przeciwko wściekliźnie, albo
• b) w wieku od 12 do 16 tygodni, zaszczepionych przeciwko wściekliźnie, ale nie            spełniających wymogów dotyczących ważności, o których mowa powyżej,

2) jeżeli właściciel lub osoba upoważniona dostarczą podpisane oświadczenie, że od urodzenia do chwili przemieszczenia o charakterze niehandlowym zwierzęta nie miały żadnego kontaktu z dzikimi zwierzętami należącymi do gatunków podatnych na wściekliznę – wzór oświadczenia został określony w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) Nr 577/2013 albo

3) zwierzętom towarzyszy ich matka, od której są w dalszym ciągu zależne, a na podstawie jej dokumentu identyfikacyjnego można ustalić, że przed ich urodzeniem matkę poddano szczepieniu przeciwko wściekliźnie, które było zgodne z wymogami dotyczącymi ważności, o których mowa powyżej.

II. Odstępstwo od przemieszczania w celach niehandlowych psów, kotów i fretek niezaszczepionych przeciwko wściekliźnie możliwe jest również na podstawie wspólnego wniosku zainteresowanych państw członkowskich. Państwa te muszą znajdować się w wykazie państw upoważnionych do zastosowania tego odstępstwa prowadzonym przez Komisję Europejską.

Warunki przemieszczania w celach niehandlowych pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej pozostałych zwierząt domowych wskazanych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 576/2013

Przemieszczanie w celach niehandlowych pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej pozostałych zwierząt domowych wskazanych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 576/2013 możliwe jest po spełnieniu następujących warunków:

1) odpowiednie oznakowanie zwierząt – zwierzęta muszą być oznakowane lub opisane z uwzględnieniem szczególnych cech każdego gatunku w sposób zapewniający związek danego zwierzęcia domowego z jego odpowiednim dokumentem identyfikacyjnym;

2) zwierzętom towarzyszy dokument identyfikacyjny wystawiony przez upoważnionego lekarza zawierający dane odnośnie:

• cech charakterystycznych oznakowania lub opis zwierzęcia domowego z uwzględnieniem szczególnych cech każdego gatunku,
• gatunku, a w stosownych przypadkach rasę, datę urodzenia podaną przez właściciela, płeć i umaszczenie danego zwierzęcia domowego,
• imienia i nazwiska właściciela oraz danych kontaktowych,
• imienia i nazwiska, danych kontaktowych oraz podpis upoważnionego lekarza weterynarii, który wystawia lub uzupełnia dokument identyfikacyjny,
• podpis właściciela,
• informacji na temat zastosowania wszelkich profilaktycznych środków zdrowotnych w odniesieniu do chorób lub zakażeń innych niż wścieklizna,
• innych stosownych informacji dotyczących stanu zdrowia zwierzęcia domowego.

Ponadto Komisja Europejska ma określić profilaktyczne środki zdrowotne dotyczące chorób zakaźnych innych niż wścieklizna.

W przypadku nieprzyjęcia przez Komisję Europejską odpowiednich regulacji w zakresie profilaktycznych środków zdrowotnych w odniesieniu do zwierząt domowych wskazanych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 576/2013 innych niż psy, koty i fretki, państwa członkowskie mogą stosować przepisy krajowe do przemieszczania o charakterze niehandlowym na ich terytorium z innego państwa członkowskiego zwierząt domowych należących do ww. gatunków, pod warunkiem że przepisy te:

a) są stosowane proporcjonalnie do zagrożeń dla zdrowia publicznego lub dla zdrowia zwierząt związanych z przemieszczaniem o charakterze niehandlowym zwierząt domowych należących do tych gatunków; oraz

b) nie są bardziej rygorystyczne niż przepisy stosowane do handlu zwierzętami należącymi do tych gatunków zgodnie z dyrektywami 92/65/EWG lub 2006/88/WE.

Zwierzęta te nie podlegają obowiązkowemu szczepieniu przeciwko wściekliźnie. Warunki mające zastosowanie do przemieszczania o charakterze niehandlowym zwierząt domowych do państwa członkowskiego z terytorium lub państwa trzeciego

Warunki przemieszczania o charakterze niehandlowym psów, kotów i fretek do państwa członkowskiego z terytorium lub państwa trzeciego:

1) odpowiednie oznakowanie zwierząt – zwierzęta muszą być oznakowane poprzez wszczepienie transpondera lub za pomocą wyraźnie czytelnego tatuażu wykonanego przed dniem 3 lipca 2011 roku;

2) szczepienie przeciwko wściekliźnie – zwierzęta zostały poddane szczepieniu przeciwko wściekliźnie spełniającemu wymagania określone w załączniku III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 576/2013; ważność szczepienia wynosi co najmniej 21 dni od dnia pierwszego szczepienia i jest wskazywana przez lekarza weterynarii w dokumencie identyfikacyjnym,

3) badanie przeciwciał przeciwko wściekliźnie – zwierzęta zostały poddane badaniu przeciwciał przeciwko wściekliźnie metodą miareczkowania, spełniającą poniższe warunki określone w załączniku IV do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 576/2013,

4) zwierzętom towarzyszy dokument identyfikacyjny w formie świadectwa zdrowia wystawionego przez urzędowego lekarza weterynarii z terytorium lub państwa trzeciego, z którego zainicjowano przemieszczenie, na podstawie dokumentacji potwierdzającej, lub przez upoważnionego lekarza weterynarii, a następnie jest zatwierdzany przez właściwy organ terytorium lub państwa trzeciego, z którego zainicjowano przemieszczenie – wzór dokumentu określa rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) Nr 577/2013,

5) po przyjęciu odpowiednich regulacji przez Komisję Europejską, wobec zwierząt będą musiały być ponadto zastosowane profilaktyczne środki zdrowotne dotyczące chorób lub zakażeń innych niż wścieklizna,

6) w przypadku przemieszczenia z terytorium lub państwa trzeciego innego niż wskazane w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) Nr 577/2013 – wjazd jedynie przez punkty wjazdu podróżnych prowadzonych przez państwa członkowskie; wyjątek stanowią zarejestrowane psy wojskowe lub psy poszukiwawcze i ratownicze, które mogą, za zgodą państwa członkowskiego, zostać przemieszczone przez inny punkt wjazdu niż punkt wjazdu podróżnych pod warunkiem, że właściciel lub osoba upoważniona złożyła z wyprzedzeniem wniosek o wydanie zezwolenia, a państwo członkowskie wydało takie zezwolenie, a psy sprawdzane są w miejscu wyznaczonym do tego celu przez właściwy organ pod kątem zgodności z ustaleniami zawartymi w zezwoleniu.

Odstępstwo od obowiązku szczepienia przeciwko wściekliźnie

Państwa członkowskie mogą udzielić zezwolenia na przemieszczanie psów, kotów i fretek w celach niehandlowych:

1) zwierząt:

• a) w wieku poniżej 12 tygodni niepoddanych szczepieniu przeciwko wściekliźnie, albo
• b) w wieku od 12 do 16 tygodni, zaszczepionych przeciwko wściekliźnie, ale nie spełniających wymogów dotyczących ważności, o których mowa powyżej;

2) jeżeli właściciel lub osoba upoważniona dostarczą podpisane oświadczenie, że od urodzenia do chwili przemieszczenia o charakterze niehandlowym zwierzęta nie miały żadnego kontaktu z dzikimi zwierzętami należącymi do gatunków podatnych na wściekliznę – wzór oświadczenia został określony rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) Nr 577/2013 albo

3) zwierzętom domowym towarzyszy ich matka, od której są w dalszym ciągu zależne, a na podstawie jej dokumentu identyfikacyjnego można ustalić, że przed ich urodzeniem matkę poddano szczepieniu przeciwko wściekliźnie, które było zgodne z wymogami dotyczącymi ważności, o których mowa powyżej.

Późniejsze przemieszczanie o charakterze niehandlowym ww. zwierząt, do innego państwa członkowskiego jest zakazane, chyba że zostaną spełnione warunki jak w przypadku przemieszczenia o charakterze niehandlowym pomiędzy państwami członkowskimi. Wówczas, państwo członkowskie przeznaczenia również musi udzielić zezwolenia, o którym mowa powyżej.

Odstępstwo od obowiązku wykonania badania poziomu przeciwciał metodą miareczkowania

Wykonanie badania poziomu przeciwciał metodą miareczkowania nie jest wymagane w przypadku przemieszczania zwierząt domowych do państwa członkowskiego z terytorium lub państwa trzeciego wskazanego w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) Nr 577/2013, gdy następuje:

• a) bezpośrednio z tych terytoriów lub państw trzecich; albo
• b) po pobycie wyłącznie na obszarze jednego lub większej liczby tych terytoriów lub państw trzecich; albo
• c) po tranzycie przez terytorium lub państwo trzecie inne niż wskazane w tym rozporządzeniu, pod warunkiem że właściciel lub osoba upoważniona przedstawi podpisane oświadczenie, że w czasie takiego tranzytu dane zwierzęta domowe nie miały kontaktu ze zwierzętami należącymi do gatunków podatnych na zakażenie wścieklizną i pozostały zamknięte w środku transportu lub na terenie międzynarodowego portu lotniczego.

Warunki przemieszczania w celach niehandlowych do państwa członkowskiego Unii Europejskiej z terytorium lub państwa trzeciego pozostałych zwierząt domowych wskazanych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 576/2013

Przemieszczanie w celach niehandlowych do państwa członkowskiego Unii Europejskiej z terytorium lub państwa trzeciego pozostałych zwierząt domowych wskazanych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 576/2013 możliwe jest po spełnieniu następujących warunków:

1) odpowiednie oznakowanie zwierząt – zwierzęta muszą być oznakowane lub opisane z uwzględnieniem szczególnych cech każdego gatunku w sposób zapewniający związek danego zwierzęcia domowego z jego odpowiednim dokumentem identyfikacyjnym;

2) zwierzętom towarzyszy dokument identyfikacyjny wystawiany przez urzędowego lekarza weterynarii z terytorium lub państwa trzeciego, z którego zainicjowano przemieszczenie, na podstawie dokumentacji potwierdzającej, lub przez upoważnionego lekarza weterynarii, a następnie jest zatwierdzany przez właściwy organ terytorium lub państwa trzeciego, z którego zainicjowano przemieszczenie zawierający dane odnośnie:

• cech charakterystycznych oznakowania lub opis zwierzęcia domowego z uwzględnieniem szczególnych cech każdego gatunku,
• gatunku, a w stosownych przypadkach rasy, daty urodzenia podanej przez właściciela, płci i umaszczenie zwierzęcia domowego,
• imienia i nazwiska oraz danych kontaktowych właściciela lub osoby upoważnionej,
• imienia i nazwiska, danych kontaktowe, jak również podpis urzędnika, który wystawia dokument identyfikacyjny lub upoważnionego lekarza weterynarii,
• niepowtarzalnego numeru referencyjnego świadectwa,
• informacji na temat zastosowania wszelkich profilaktycznych środków zdrowotnych w odniesieniu do chorób lub zakażeń innych niż wścieklizna,
• imienia i nazwiska, jak również podpis przedstawiciela właściwego organu zatwierdzającego,
• imienia i nazwiska, jak również podpisu oraz danych kontaktowych przedstawiciela właściwego organu przeprowadzającego kontrole dokumentów i tożsamości zwierzęcia, a także daty tych kontroli,
• inne stosowne informacje dotyczące stanu zdrowia zwierzęcia domowego,

3) zwierzęta wwieziono przez punkt wjazdu podróżnych, o ile przemieszczenie nastąpiło z terytorium lub państwa trzeciego innego niż wskazane w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) Nr 577/2013.

Ponadto Komisja Europejska ma określić profilaktyczne środki zdrowotne dotyczące chorób zakaźnych innych niż wścieklizna.

W przypadku nieprzyjęcia przez Komisję Europejską odpowiednich regulacji w zakresie profilaktycznych środków zdrowotnych w odniesieniu do zwierząt domowych wskazanych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 576/2013 innych niż psy, koty i fretki, państwa członkowskie mogą stosować przepisy krajowe do przemieszczania o charakterze niehandlowym na ich terytorium z innego państwa trzeciego zwierząt domowych należących do ww. gatunków, pod warunkiem że przepisy te:

a) są stosowane proporcjonalnie do zagrożeń dla zdrowia publicznego lub dla zdrowia zwierząt związanych z przemieszczaniem o charakterze niehandlowym zwierząt domowych należących do tych gatunków; oraz

b) nie są bardziej rygorystyczne niż przepisy stosowane do handlu zwierzętami należącymi do tych gatunków zgodnie z dyrektywami 92/65/EWG lub 2006/88/WE.

Zwierzęta te nie podlegają obowiązkowemu szczepieniu przeciwko wściekliźnie.

www.prawoweterynaryjne.pl/

Opracował: r. pr. Michał Walczak